Amchur - mango w proszku

Amchur – Mango w proszku

Przyprawa zwana amchur to inaczej sproszkowane mango, powstałe z niedojrzałych, zielonych owoców, pokrojonych i wysuszonych na słońcu. Nazwa tej przyprawy pochodzi od hinduskiego słowa „ama” (आम), znaczącego dosłownie mango. Przyprawą są całe lub zmielone owoce, czasami doprawione kurkumą. Drzewo mangowe pochodzi z regionu obejmującego swym terytorium Indie, Birmę i Malezję i jest jednym z najstarszych uprawianych drzew owocowych.

W Indiach uprawiane jest od ponad 4000 lat, a jego zróżnicowane wykorzystanie znane jest od czasów starożytnych. Od czasów europejskich wypraw w XVI i XVII wieku, rozprzestrzeniło się na wszystkie części tropikalne i subtropikalne świata, zwłaszcza w Afryce.

Mango znane głównie jako świeży owoc, swą popularność zdobyło również jako składnik sosu chutney (gęsty sos pochodzący z kuchni indyjskiej. Głównymi składnikami sosu są owoce, warzywa, rodzynki czosnek, cebula, musztarda, ocet). Amchur jest też  jednym z komponentów marynat.

Mango zachowuje szczególne miejsce w mitologii i rytuałach hinduskich. Budda przedstawiany był często w mangowym gaju, a cesarz Akbar Mogul (1556-1605) rzekomo zamówił ogromną plantację składającą się z 100000 drzew mangowych.

Drzewo mangowe zwane pod nazwą Mango indyjskie Mangifera indica L. należy do rodziny nanerczowatych, do której przynależą również nanercz zachodni, rodzący orzechy nerkowca, a także pistacja.

Opis mango w proszku

Suszone plasterki mango mają jasnobrązowy kolor, a ich powierzchnia jest szorstka. Dojrzałe plastry mango, które również się suszy, są koloru pomarańczowo - brązowego. Amchur to drobno zmielony, beżowy proszek, mający jednak nieco włóknistą strukturę.

Bukiet: kwaśno-słodki, ciepły i lekko żywiczny. Smak: lekko słodki i kwaśny.

Zastosowanie kulinarne mango w proszku

fot. suszenie mango

Stosowanie sproszkowanego mango ogranicza się głównie do kuchni indyjskiej, gdzie wykorzystuje się je jako kwaśny składnik wszelakich curry, zup, marynat i sosów chutney. Suszone plasterki dodają pikanterii curry, a jako składnik innych mieszanek, tak jak kurkuma podkreślają kwaśny smak potrawy.

Mango jest szczególnie użyteczne jako składnik marynat, dzięki właściwościom sprawiającym, że mięso staje się kruche, podobnie zresztą jak sok z cytryny lub z limonki. W przypadku, gdy wymagane są trzy łyżki soku z cytryny lub limonki, jedna łyżeczka mango w proszku da taki sam rezultat. Mango znakomicie wzbogaca smak kurczaka i ryb, warto spróbować także szaszłyków z ryby oraz kebabów rybnych z dodatkiem tej przyprawy.

Przypisywane właściwości lecznicze mango w proszku (Amchur)

Korzyści zdrowotne mango są znane od dawna, a dzięki popularności w Indiach i na Dalekim Wschodzie, nie jest niczym zaskakującym że każdej części tej rośliny przypisuje się różne właściwości wpływające korzystnie na zdrowie. Liście, kora, żywica, kwiaty, owoce, nasiona - wszystkie części mangowca wykorzystuje się w celach medycznych.

Niedojrzałe owoce są kwaśne, mają właściwości ściągające i przeciwszkorbutowe. W postaci suszonej mango jest szczególnie użyteczne w przypadku tego drugiego schorzenia. Mango ma także właściwości farbujące. W Indiach, bydło karmi się liśćmi mango, dzięki czemu mocz zwierząt można wykorzystać  jako żółty barwnik, którego składnikiem czynnym jest ksanton. Nie trzeba dodawać, że tkaniny potraktowane tego typu barwnikiem mają swój specyficzny zapach.

Uprawa drzewa mangowego

Mango indyjskie jest wiecznie zielonym tropikalnym drzewem, dorastającym do wysokości 10 - 40 m. Roślina ta żyje ponad 100 lat, posiada  gęsty baldachim dzięki licznym gałęziom. Kora jest szarawo-brązowa i  szorstka. Liście są ciemnozielone i błyszczące. Kwiaty mango są malutkie, pięciopłatkowe, kremowo-różowe, otwierające się w nocy oraz wczesnym rankiem.

Owoce posiadają pestki, są słodkie, średniej wielkości, zaokrąglone z grubą zielono-pomarańczową skórką. Miąższ owoców mango jest słodki o włóknistej strukturze. Mango rośnie w regionach tropikalnych z widocznymi mokrymi i suchymi stałymi porami roku. Okres suchy jest niezbędny dla dobrego kwitnienia i owocowania tej rośliny.

Zazwyczaj drzewa przycina się co dwa lata. Mango może rosnąć na różnych glebach pod warunkiem, że klimat będzie właściwy. Mango indyjskie zazwyczaj rozmnaża się przez sadzonki. Wiele drzew rośnie w stanie pół-dzikim.