Koper, koperek
Koper, koperek
Słowo "dill", które w języku angielskim oznacza koper, pochodzi od nordyckiego "Dilla", czyli "uśpić", a to dlatego, że herbatka z kopru jest zalecana na bezsenność. Pochodzi z Europy, jest ulubieńcem Rosjan i może być uprawiany nawet w pobliżu koła podbiegunowego. Zarówno nasiona jak i liście są jadalne. Koper znany był jako zioło lecznicze już starożytnym Grekom i Rzymianom – żołnierze przykładali spalone nasiona do swoich ran, przyspieszając ich gojenie. Średniowieczna Europa nie nadążała z uprawą kopru – wykorzystywany był do eliksirów miłosnych, na klątwy i do ochrony przed czarami. Przesunięcie woreczka z koprem nad sercem uznawano za skuteczną ochronę przed wszelakimi klątwami.
Opis
Nasiona kopru są jasnobrązowe, prążkowane, owalne, z jednej strony płaskie, z dwoma grzbietami. Po drugiej stronie są wypukłe, mają trzy grzbiety i trzy kanały olejowe. Nasiona mają ok. 3,5 mm długości. Liście i łodygi są aromatyczne, wykorzystywane zarówno świeże jak i do marynat.Rosnąca strzeliście w górę baldaszkowata jednoroczna roślina z rodziny pietruszki, osiąga wysokość do 1 m. wysokości. Liście są pierzaste, przypominające paproć. Żółte kwiaty umieszczone na szczycie osłaniają roślinę w środku lata. Koper można uprawiać na większości gleb, wymagana jest jednak nasłoneczniona lokalizacja.
Nasiona mogą być wykorzystywane w całości lub roztarte w młynku do kawy. Wysuszone nasiona można przechowywać w nieskończoność, pod warunkiem, że znajdują się w szczelnym pojemniku, poza zasięgiem promieni słonecznych.
Bukiet: aromatyczny i nieco słodki.
Smak: aromatyczny i lekko gorzki, podobny do kminku
Skala ostrości: 1
Zastosowanie kulinarne kopru
Koper, jak większość roślin, wykorzystuje się do marynowania. W tej postaci obecny jest w Północnej Ameryce, a także w Europie, gdzie jako składnik kapusty kiszonej, ogórków kiszonych, pikli i różnego rodzaju octów znany jest od wieków. Jest szczególnie popularny w Rosji i w Skandynawii, gdzie używany jest jako składnik court-bouillon oraz sosów do ryb, a także jako przyprawa do łososia marynowanego, zapiekanek, zup.
Koper stosuje się podobnie jak kminek – posypuje się nim ciasta oraz pieczywo, zwłaszcza żytnie. Należy go stosować z umiarem, ponieważ jego smak potrafi przytłoczyć potrawę. Smak kopru współgra z wszelkiego rodzaju sosami jogurtowymi i ze śmietaną.
Świeże posiekane liście kopru często wykorzystuje się jako dodatek do pstrąga i łososia, krewetek, jajek, zielonej fasoli, kalafiora, buraków, zup oraz serka wiejskiego i ziemniaków, w szczególności pasuje do ziemniaków młodych.
Koper zbiera się po kwitnięciu – jego smak jest wtedy silniejszy, z anyżkową nutką, bardziej aromatyczny niż w przypadku młodego kopru. Kwiatostany oraz nasiona często wykorzystuje się do doprawiania wywaru z raków oraz różnego rodzaju pikli.
Właściwości lecznicze kopru
Olej, który zawierają nasiona kopru to karwon. Roślina ta ma działanie stymulujące, pobudzające i wspomagające pracę żołądka. Herbatka lub wywar z kopru podawany jest dzieciom mającym problemy trawienne. Koper może także pomóc pozbyć się czkawki.